2023 yılında günümüzün yükselen teknoloji trendlerinden biri olan blockchain teknolojisi, kripto paralarla hayatımıza giriş yapmış olsa da yalnızca finans alanı ile sınırlı kalmamıştır. Birçok alanda dijital dönüşümü de beraberinde getirmiştir.
Özellikle iş dünyasında büyük değişikliklere yol açan blok zinciri teknolojisi, kurumların ve şirketlerin iş yapış şekillerinde de teknolojik düzenlemelerin yapılmasına öncü olmuştur.
Blockchain teknolojisinin iş dünyasını nasıl değiştirdiğini kapsamlı olarak anlamak için öncelikle bu teknolojinin ne olduğunu anlamakla başlayalım.
Blockchain Teknolojisi Nedir?
Blockchain, Türkçe karşılığıyla blok zinciri, adından da anlaşılacağı üzere blok şeklinde muhafaza edilen ve şifrelenen özel bir veri tabanı sistemidir.
Bloklar halinde kaydedilen veriler, herhangi bir yöneticiye veya merkeze bağlı değildir, bu veriler dağınık bir şekilde saklanır ve bir bilgisayar ağına dağıtılır.
Her bir yeni işlem bir öncekinin üzerine kaydedilir ve her bir yeni veri girişinde, blok zinciri güncellenir. Böylece hiçbir veri kaybolmayacak ve silinemeyecek şekilde korunur.
Blockchain Teknolojisi Nasıl Çalışıyor?
Blockchain, hash adı verilen bir kriptografik imza ile kaydedilir. Her bir blok bir önceki bloğa zincirlenir.
Her yeni veri girişinde tekrarlanan bu işlem verilerin değiştirilmesini engeller. Merkezi bir yöneticiye ihtiyaç duymadığından yalnızca bilgisayar ağı üzerinden gerçekleştirilen bu işlem insan katılımıyla oluşacak bilumum hataların önüne geçer.
Dağınık şekilde saklanan veriler tek bir yerde saklanmadığından oluşabilecek herhangi bir hatada veriler kurtarılabilir.
Ayrıca şirket içi veya şirketlere arası işletme ağlarındaki ortak bir grubun veri paylaşımına olanak sağlar. Yalnızca izni olan kişiler bu verilere ulaşabilir ve her erişim kayıt altına alınır.
Verilere erişimi olan kişilerin ya da partilerin bu veriler üzerinde değişiklik yapması neredeyse imkansızdır. Her işlemde blok zinciri güncellenir, her adım kayıt altına alınır.
Blockchain teknolojisi, kaydedilen verilerin değiştirilmesini engelleyerek dijital güvenliği sağlar. Bu nedenle blok zinciri teknolojisi, önemli verilerinin korunmasını isteyen birçok kurum, şirket veya birey tarafından siber saldırılara karşı korunma amacıyla tercih edilen bir seçenektir.
Blockchain Teknolojisi Hangi Alanlarda Kullanılıyor?
Eğitim, sağlık, politika, finans, enerji veya ticaret gibi birçok alanda blockchain teknolojisi kullanılmaktadır. Blockchain bu alanlardaki verilerin kaydedilmesi, korunması ve paylaşımına olanak tanımaktadır.
Şirketlerin işlemlerini daha kolay ve daha hızlı gerçekleştirmesini sağlarken aynı zamanda veri güvenliği de sağlar. Blok zinciri teknolojisi aracı kurumları ortadan kaldırarak dijital bir ağ üzerinden işlemleri gerçekleştirmeyi hızlandırır.
Örneğin ticaret alanındaki üretici firmaların ürünlerini yakından takip etmesi, tedarik zincirini kontrol edebilmesi ve tüm süreci şeffaf bir şekilde izleyebilmesi blockchain teknolojileri sayesinde gerçekleşiyor.
Benzer şekilde sağlık sektöründeki birçok kurum veya şirket hasta bilgilerinin organize bir şekilde depolanması, medikal kayıtlara kolaylıkla ulaşabilmesi açısından blockchain teknolojilerini tercih ediyor.
Günümüz teknolojileri sayesinde birçok alanda blok zinciri teknolojileri var olan uygulamalara entegre edilebiliyor.
Blockchain Teknolojisi İş Dünyasını Nasıl Etkiledi?
Web 3.0 ve blok zinciri kullanım alanının genişlemesi, birçok çalışma alanında iş yapış şekillerinde yaşanan değişiklikleri de beraberinde getirdi. İş dünyasındaki birçok sektör bu yeni teknolojileri çalışma yöntemlerine dahil etti.
Blok zinciri teknolojisi kurumsal ya da bireysel bir müdahale gerektirmeden verilerin kaydedilmesine ve takip edilmesine olanak tanırken aynı zamanda iş süreçlerini kolaylaştırarak, şirketlere büyük oranda kar sağlıyor.
Ayrıca üçüncü partileri ortadan kaldırırken aracı kurumlara harcanan maliyetleri düşürerek şirket bütçesinde tasarruf sağlıyor. Blockchain teknolojilerini kullanan şirketler arası gerçekleşen dijital ve akıllı sözleşmeler de iş güvenliğini artıyor.
Şirketlerin veri paylaşımı blok zincir teknolojisinin sağladığı kriptografik kod aracılığıyla korunuyor.
Tüm bu artıları nedeniyle birçok sektörde kullanılmaya başlanılan blok zinciri teknolojisi finans sektöründen tutun sağlık sektörüne kadar birçok gelişmeyi ve yeniliği beraberinde getiriyor.
Öncelikle finans alanında serüvenine başlayan blockchain teknolojisi, özellikle bankalar tarafından yaygın olarak tercih ediliyor. Verilerin dijital ve güvenli bir ortamda blok halinde şifrelenmiş bir kayıt sisteminde korunması bankalara müşterilerine karşı üst düzey bir hizmet sunmasını sağlıyor.
Müşterilerin kredi çekme, borç ödeme veya para transferi gibi tüm işlemleri blockchain teknolojisi üzerinden kayıt ediliyor.
Müşterilerin işlem kayıtları, bu blok zincirleri üzerinde yer aldığından bankada gerçekleştirecekleri bir sonraki işlemlerinde veri analizleri kolaylaşıyor.
Örneğin bir İngiliz bankası olan HSBC, global şubeleri arasında döviz akışlarını sağlamak için blok zinciri teknolojisini kullanıyor. HSBC’nin otomobil satışlarında da blok zincir teknolojisinden faydalandığı biliniyor.
Akbank da ulusal para transferleri için blockchain teknolojisini kullanıyor. Ödemelerin takibini kolaylıkla ve hızlıca bu teknoloji aracılığıyla gerçekleştiriyor.
Ticaret alanında ise blok zinciri teknolojisi, tedarik şirketlerinin mallarının durumu hakkında bilgi almasını kolaylaştırıyor. Özellikle gıda üretimi ve temini alanında hizmet veren şirketler bu ürünlerin üretimi, hazırlanması, paketlenmesi ve dağıtımına kadar bütün süreci yakından takip edebiliyor.
Fransız asıllı süpermarket zinciri olan Carrefour’un, 30’dan fazla ürün hattının takibi için blockchain teknolojisini kullandığı biliniyor. Bu teknoloji sayesinde satışlarının arttığını, verilen sayının daha da yükseleceğini belirtiyor.
Diğer bir yandan Nestle ve Unilever gibi büyük şirketler de her bir ürünün ne zaman ve nereden geldiğini ya da nasıl depolandığını blockchain teknolojisi sayesinde yakından takip ediyor.
Dünyaca ünlü kola markası Kuzey Amerika Coca-Cola’nın şişeleyici firması CONA, siparişlerini ve sevkiyatlarını blok zinciri aracılığıyla gerçekleştirdiğini vurguluyor.
Dünyanın en büyük e-alışveriş sitelerinden biri olan Amazon şirketi hem blockchain teknolojisini hem de blockchain ürünü olan kripto para birimini kullanıyor. Amazon’un kendine ait Amazon Managed Blockchain sistemi ile ürünlerinin tedarikini sağlarken ortaklarıyla iş birliğini sürdürüyor.
Sağlık alanında ise hastaların elektronik sağlık kayıtlarının güvenli bir şekilde depolanması ve paylaşılmasında blockchain teknolojisinden faydalanılıyor.
Amerika’nın en büyük bilişim teknoloji şirketlerinden biri olan IBM, pandemi sürecinde piyasaya sürdüğü Digital Health Pass uygulaması ile kişilerin sağlık durumlarını, aşı takiplerini ve COVID-19 test sonuçlarını blockchain teknolojisi aracılığıyla gerçekleştirdiği biliniyor.
Aynı şekilde Block Pharma, blok zinciri şirketi ilaç üretim ve dağıtım sektöründe güvenliği sağlamak ve ilaçların dağıtımını yakından izlemek için blockchain teknolojisini kullanıyor.
Teknoloji alanında dünyada ileri gelen şirketlerinden biri olan Google, blockchain teknolojisini aktif bir şekilde kullandığına dikkat çekiyor. Müşterilere veri depolama imkanı sunan Google, bulut veri depolama platformu olan Google Cloud üzerinden blok zinciri teknolojisini sistemlerine entegre ederek kullanıcının hizmetine sunuyor.
Microsoft’un kendi uygulaması olan Xbox da aynı zamanda oyun yayıncılarına oyunların telif hakları hakkında bilgi vermek için blockchain teknolojisinden faydalanıyor. 2018 yılından beri kullandıkları bu sistemi daha da geliştiren Xbox, bu işlemi saniyeler içinde gerçekleştirdiklerini ve zamandan tasarruf ettiklerini iddia ediyor.
İş yapış düzenine yeni bir bakış açısı getiren blockchain teknolojisinin halihazırda birçok alanda aktif olarak faaliyet gösterdiğini biliyoruz. Gelecekte yalnızca iş düzeninde değil aynı zamanda ödeme sistemlerinde de blockchain teknolojisi ürünü olan kripto paraların kullanılacağı öngörülüyor.
Gelişen teknolojilerle birlikte blockchain teknolojisinin daha birçok alanda hizmet vereceği tahmin ediliyor. Bu teknolojinin günlük hayatımızın bir parçası olması bekleniyor.
