Yapay zekâ ve teknolojik gelişmeler, Paris Olimpiyatları 2024’ün merkezinde yer alıyor. Paris Olimpiyatları, dijital dönüşümü bu uluslararası spor organizasyonuna entegre ederek tarihi bir rol üstleniyor. Hem spor hem de geleneksel organizasyon kültürüyle yenilikçi teknolojileri buluşturan Paris Olimpiyatları, en az spor müsabakaları kadar dijital dönüşüme verdiği önemle de adından söz ettiriyor.
Paris Olimpiyatları ve Dijital Dönüşüm
En güncel dijital yenilikler, Paris Olimpiyatları’nın kalbinde yer almaktadır. Bu dijital yeniliklerin Paris Olimpiyatları’nda olumlu bir etki yaratarak katkıda bulunmaları beklenmektedir.
Böyle bir olası olumlu etki, yalnızca spor ve teknoloji dünyasının bütünleşmesine yol açmayacak aynı zamanda spor otoritelerinin spor kültürüne katkı sağlama ihtimali güçlü olan çok sayıda güncel ve gelecek inovasyona açık olmalarına katkı sağlayacaktır.
Dijital teknolojilerin Paris Olimpiyatları’nda test edileceği bazı alanlarsa şunlardır:
Akıllı Stadyumlar
Geliştirilmiş nesnelerin interneti (IoT) sensörleriyle donatılmış akıllı stadyumlarda bulunacak olan gerçek zamanlı veriler; koltuk oturma uygunluğu, tuvalet sıraları, yiyecek-içecek-büfe vb. sıra sistemlerinde kullanılmaktadır.
Ayrıca canlı istatistikler, müsabakaların tekrarları, sporculara ilişkin bilgiler ve önemi anlar stadyumlarda seyircilerle buluşturulacaktır.
Son olarak stadyumlardaki 5G ve kablosuz ağ bağlantılarıyla iletişimin ve yayıncılığın hiçbir şekilde sınırlanmaması amaçlanmaktadır.
Çevre Dostu Yaklaşımlar
Otonom elektrikli shuttle başta olmak üzere sürdürülebilir ulaşım araçlarının kullanımına Paris Olimpiyatları’nda olanak sağlanmaktadır.
Ayrıca 2024 Olimpiyat Oyunları’nda yenilenebilir enerji uygulamaları ve karbon ayak izinin azaltılmasıyla başlayan karbon nötr olmaya uygun bir süreç bulunmaktadır.
Dahası, gelişmiş bir yönetim teknoloji sistemiyle birlikte su israfı ve atık oluşumu dijital platformlarda takip edilerek gerektiği durumlarda hızlı düzenlemeler yapılacaktır, minimuma indirilecektir.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC)
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC) başkanı Thomas Bach tarafından yapılan açıklamaya göre henüz olimpiyata hazırlık süreçleri itibariyle dahi Paris Olimpiyatları, geçmişe göre %7 az karbon ayak izi içermektedir.
Sonuç itibariyle 2020 Tokyo Olimpiyatları’na kıyasla karbon ayak izinde %50 düşüş amaçlanmaktadır.
Artırılmış Gerçeklik (AR) ve Sanal Gerçeklik (VR)
AR ve VR teknolojileriyle stadyumlardaki seyircilere ve televizyon başta olmak üzere uzaktan takip eden izleyicilere üst kalitede bir kullanıcı deneyimi sunulmaktadır.
İzleyiciler, spor müsabakalarını hem sporcuların bakış açılarından seyretme imkânına sahip olacak hem de kendi bakış açılarından müsabakaları 360 derece açı imkanlı geliştirilmiş görüntü teknolojileriyle görebilecek.
Fiziksel Sınırları Aşma
Sanal biletler ve dijital hayran bölgeleri gibi teknolojiler, fiziksel olarak Paris Olimpiyatları’na katılamayan küresel ölçekteki izleyicilerin coğrafi uzaklık engellerine rağmen etkinliğe katılmalarını sağlayacak.
Böylece seyircilerin Paris Olimpiyatları’yla olan duygusal bağları güçlendirelecek.
Yapay Zekâ
2024 Olimpiyat Oyunları, sporcular ve koçlar tarafından müsabaka sırasında giyilebilir veya müsabaka öncesindeki antrenmanlar sırasında performans artışı amaçlı giyilebilir çeşitli yapay zekâ araçlarına tanıklık edecektir.
Paris Olimpiyatları 2024’te Yapay Zekâ (AI) Kullanımı 
Paris Olimpiyatları’nda yapay zekânın ön plana çıkması, anlık, geçici veya tesadüfi bir durum değildir.
Uluslararası Olimpiyat Komitesi (IOC); turnuvadan dört ay önce, nisan ayında Olimpiyat Yapay Zekâ Programı’nı ilan ederek Paris Olimpiyatları 2024’le yapay zekâyı buluşturmuştur.
Paris Olimpiyatları, yapay zekâ teknolojisinin olimpiyatlarla bütünleştirildiği ilk olimpiyat organizasyonu olmasına karşın Paris Olimpiyatları 2024’te bu teknolojiden çok sayıda ve farklı alanda yararlanılmaktadır.
Paris Olimpiyatları’nda Yapay Zekâ Kullanımının Amaçları
Yapay zekâ teknolojisinden, olimpiyatlarda yalnızca sporcular ve koçlar tarafından yararlanılmayacaktır.
Onlarla birlikte ve düzenleyici otorite olması özelliğiyle görece daha önemli olarak Uluslarası Olimpiyat Komitesi (IOC) de yapay zekâ süreçlerini çalışmalarıyla bütünleştirmiştir.
Paris Olimpiyatları’nda yapay zekâdan toplamda 180’in üzerinde alanda yararlanılacaktır.
Elbette nicelikte olduğu şekilde nitelikte de bir gelişme olması ve yapay zekânın gerçekten etkili şekilde Paris Olimpiyatları’nda kullanılması bu entegrasyonu daha değerli kılacaktır.
IOC, etkinlikte yapay zekâ teknolojisinden yararlanarak çeşitli kazanımları elde etmeyi hedeflemektedir:
- Genel teknolojik gelişmelere uyum sağlanması ve operasyonel verimlilik artışı,
- Geleceğe uyum konusunda Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin (IOC) hazır olduğunun kamuoyuna Paris Olimpiyatları yapay zekâ kullanımları aracılığıyla gösterilmesi,
- Canlı yayın kalitesinin geliştirilmesi,
- Çoklu dil destekli, farklı biçimlerde ve farklı platformlara videoların sunulabilmesi,
- Paris Olimpiyatları’nda ön plana çıkan durumların tespiti ve izleyicilere aktarılması,
- Veri yönetimi ve depolamanın sağlanması,
- Sürdürülebilir enerji yönetiminin gerçekleştirilmesi,
- Yetenek tanımlamada yeni metodlar ve yolların oluşturulması,
- Siber güvenlikten yararlanılması
Sporcuları siber zorbalık başta olmak üzere internet tabanlı tehditlerden korumak, olimpiyatlardaki öncelikli durumlardan birisi olmalıdır.
Son olarak kano, maraton, koşu, bisiklet, kürek, yüzme, yelken ve triatlon başta olmak üzere çeşitli spor dallarında sporcuların performanslarının ve konumlarının izleyiciler tarafından yapay zekâ teknolojisi sayesinde takip edilebileceği unutulmamalıdır.
Olimpiyatlar ve Teknolojik Gelişmeler
Olimpiyat oyunlarının tarihi incelendiği takdirde modern ilk olimpiyat oyununun 1896’da Atina’da gerçekleştirildiği görülecektir. Bununla birlikte olimpiyatların tarihi aslında Antik Yunan’a kadar uzanmaktadır.
Antik Yunanistan’ın şehir devletlerine uyumlu şekilde gerçekleştirildiği şehirle isimlendirilen olimpiyatların dijital dönüşüm trendine uyum sağlayabilmesi, olimpiyat fenomenine ve dijital dönüşüm süreçlerine karşılıklı katkı sağlayacak bir ilişki olacaktır.
2024 Paris Olimpiyat Oyunları’nın yıllar sonra gerçekten dijital dönüşümün ve sporun birlikteliği açısından bir dönüm noktası olup olmayacağını bugünden ön görmek mümkün değildir.
Bununla birlikte dijital dönüşüm gibi gelecekte kaçınılması mümkün olmayacak olan bir olgunun olimpiyat gibi bir başka köklü fenomenle olan etkileşimi, olimpiyatların yarınına ışık tutacaktır.
Teknoloji değiştirilemeyecek bir olgudur ancak insanların teknolojiye bakış açıları değiştirilebilir. Benzer olarak dijital dönüşüm kaçınılmazdır ancak spor yetkililerinin dijital dönüşüme yaklaşımları değişebilmektedir.
En önemli spor yetkililerinden olan IOC, dijitalleşmenin kaçınılmaz oluşunu anlamış olacak ki bir makyaj olmanın ötesinde etkinliklerin tam merkezinde dijital teknolojilere yer vermektedir.
Dahası IOC; mevcut tutum ve davranışıyla, tüm spor kamuoyuna dijital teknolojileri pratikte uygulamakla kalmayıp onları kavramsal olarak tanıdığı, anladığı ve onlara uyum sağlamayı denediği mesajını vermektedir.
Olimpiyatlarda Marka İmajı
Marka imajı, doğru bir halkla ilişkiler etkinliğinde kilit bir yerde olarak çok hassas bir konudur; marka imajı herhangi bir kurumun denetiminde oluşabildiği gibi rastgele gelişmeler sonucu da oluşabilmektedir.
Marka imajının sponsorluk başta olmak üzere çeşitli faaliyetlerle herhangi bir kurumun kendisi tarafından yönetilmesi, dış etkenler tarafından yönlendirilmesinden daha tercih edilesi bir durumdur.
Tüm bu gelişmeler ışığında kurumlar için sponsorluk kavramı ciddi olarak önem kazanmıştır ve imaj transfer süreçlerinde etkin hale gelmiştir.
IOC de dijital dönüşüm sürecini tek başına gerçekleştirmemektedir; süreçte kendisine sponsor olan AliBaba, Intel, Orange, OBS, OMEGA, Samsung ve Panasonic gibi çok sayıda marka yer almaktadır.
Burada iş birliğine gidilen markaların tamamının en güncel teknolojik gelişmeleri takip eden teknoloji markaları olduğuna dikkat etmek faydalı olacaktır.
Hem olimpiyat etkinliği açısından hem de sponsor olan markalar açısından uyumlu ve başarılı iş birlikleri kurulmuştur, bu doğrultuda olimpiyat organizasyonu başta olmak üzere markaların imaj transferleri de kendileri açısından başarılıdır.
Konuyla alakalı olarak Marshall McLuhan şöyle demiştir: “Araç mesajın kendisidir.” Öyleyse olimpiyatların dijital teknoloji firmalarıyla aynı alanda bulunmaları kendileri açısından teknolojik gelişmelere açıklık anlamı taşımaktadır.
Teknoloji şirketleri açısından olimpiyatlarda yer almaksa dijital süreçlerinin kalıcılığına, geleneksel fenomenlerle ve spor faaliyetleriyle bütünleşmesine açıklık olarak görülebilir.
Kaynak: Olympics. “AI and tech innovations at Paris 2024: A game changer in sport”. Erişim: 20 Temmuz 2024. https://olympics.com/ioc/news/ai-and-tech-innovations-at-paris-2024-a-game-changer-in-sport
