İnsanın kendini geliştirebilmesi için yaptıkları hakkında yorum alması gerekir. Bir işte gösterilen performansın üzerine, tecrübeli birisinden bu konuda geri dönüş (feedback) almak, kişinin daha ileriye gidebilmesi için en önemli hususlardan birisidir.
Peki geri bildirim nedir, feedback neden önemlidir, efektif geri dönüş nasıl yapılabilir? Bu yazıda bu soruların cevaplarını bulmaya çalışacağız.
Geri Bildirim (Feedback) Ne Demek?
Öncelikle geri bildirim ve feedback arasındaki fark nedir onu açıklayalım. Feedback kelimesi, geri bildirimin İngilizcesidir. Halk arasında iki kelime de sıkça kullanılmaktadır. Geri besleme olarak kullanıldığı da görülmektedir.
Geri bildirim; bir kişiye bulunduğu durum ya da yaptığı eylemle ilgili sistemsel olarak yapılan geri dönüş ve yorumlardır. Verilen kişinin kendisini geliştirebileceği şekilde olumlu veya olumsuz olarak verilebilir. Geri bildirim verirken, kişinin yaptıklarından pozitif veya negatif bir ders çıkararak, kendisini geliştirebilmesi hedeflenir.
Geri Bildirim Türleri
Geri besleme, birkaç farklı türde karşımıza çeker. Türler geri beslemenin olumlu veya olumsuz olmasına veya resmi ya da gayriresmi olmasına göre ayrılır.
Pozitif (Olumlu) Geri Bildirim
Yapılan bir işin sonucunda, işe verilen eforlara karşı verilen iyi geri bildirimdir. Yapılan eyleme dair olumlu detaylar göz önüne alınır ve alıcıya bu şekilde iletilir.
İyi yapılan işlerin alıcıya iletilmesi, kişide özgüven ve motivasyonu artırarak performansı artırması hedeflenir.
Negatif (Olumsuz) Geri Bildirim
Yapılan bir işin sonucunda, işe verilen eforlara karşı olumsuz durumların ön plana çıkarıldığı geri dönüş şeklidir. Yapılan eyleme dair olumsuz ve eksik detaylar göz önüne alınarak alıcıya iletilir.
Bir eylemdeki olumsuz veya eksik noktaların iletilmesi, alıcı kişinin eksik olduğu noktaları fark etmesini sağlayarak kendini bu konularda geliştirmesi hedefi ile yapılır. Bu sayede kişi eksik olduğu noktaların daha iyi farkına varacak ve daha verimli bir çalışma sürecine girebilecektir.
Resmi (Official) Geri Bildirim
Verilen feedback, sistematik ve planlı bir şekilde verilir. Geri beslemenin nasıl yapılacağı önceden belirlenmiştir ve yapı içerisinde verilir.
Önceden hazırlanmış kalıplara göre verilen feedback sayesinde, geri dönüş yapılması gerekilen konuların önem sırası belirlenir. Hem dönüşü veren hem de dönüşü alan kişi için daha verimli bir süreç ortaya çıkar.
Gayriresmi (Unofficial) Geri Bildirim
Sistematik veya planlı olarak değil, anlık olarak yapılan geri dönüş türüdür. Anlık gelişen bir olay üzerine olay yerinde yapılan yorumlar bu türe dahildir.
Feedback veren kişinin gördüğü bir durum üzerine hemen yorum yapması, işin henüz bitmeden daha doğru bir şekilde yapılmasını sağlar. Aynı zamanda yaratıcılığın artmasına da yol açar.
Neden Önemlidir?
- Kişinin kendini geliştirmesi için yol gösterir: Uzman bir kişi tarafından yorum alan kişi, kendisinin hangi alanlarda eksik olduğunu görür. Bu sayede kendisini geliştirmek için nasıl bir yol izlemesi gerektiğini öğrenir.
- Kişinin ilerleme yolunda motivasyon sağlar: İlerlediği yolda, pozitif feedback alan bir kişi, gelişimini ve ne seviyede olduğunu görerek, daha da ileri gitmek için motivasyon kazanır.
- Taraflar birbirini daha iyi anlama şansı bulur: Bir iş konusunda geri dönüş almak, yorum yapan tarafın görüşlerini anlatır. Bu şekilde alıcı taraf, vericinin ne düşündüğünü daha iyi anlama fırsatı bulur. Bu da aradaki iletişimi güçlendiren faktörlerden birisidir.
- Doğru verildiğinde ilişkileri geliştirir: Feedback kırıcı olmadan, yapıcı olarak verildiği zaman iki taraf arasındaki ilişkilerin gelişmesini sağlar.
- Yapılan işin kalitesini artırır: Yaptığı bir eylem sırasında geri dönüş alan kişi, aldığı bu geri dönüşü daha iyi bir iş ortaya çıkarmak amacıyla kullanabilir.