Ofis ortamlarında çalışılan uzun günler, artık çoğu sektör için geride kalmış gözüküyor. Uzaktan çalışma furyası, 2022 yılında ve önümüzdeki yıllarda da iş hayatında yer almaya devam edecek. Profesyonel kariyerlerimizin göbeğinde bulunacak uzaktan çalışmanın olumlu ve olumsuz yanlarını bilmek, hem çalışanların hem de işverenlerin geleceğe daha iyi hazırlanabilmesi için önemli bir noktadır.
Uzaktan çalışma sistemi, çalışma hayatının yeni modelidir. Hem çalışanların hem de yöneticilerin konuya hakim olması gerekiyor. Bu çalışma modelinin size uygun olup olmadığını anlayabilmeniz için sizlerle uzaktan çalışmanın avantajlarını ve dezavantajlarını ele alacağız.
Uzaktan Çalışmanın Avantajları
Üretkenliği Artırır
İş hayatının yeni yüzleri Z jenerasyonu için, 9-5 çalışma sistemi çok yabancı geliyor. Bunun sebebi de evden çalışmanın hakim sistem olarak ortaya çıkması ve ofisten çalışmanın katılığını ortadan kaldırmasıdır.
Uzaktan çalışmak, sunduğu esnek çalışma takvimi sayesinde verimliliği artırıyor. Her insan aynı değildir, bazıları sabahın ilk saatlerinde daha verimli olabilirken, bazıları ise gece kuşudur. Artık sadece 9-5 arasında çalışmaya mahkum değilsiniz. Eğer geceleri daha verimliyseniz, işleri akşam saatlerinde bile halledebilirsiniz.
İşleri ‘deadline’ tarihinden önce halledebiliyor ve çalıştığınız şirkete değer katabiliyorsanız çalışmak için belirli saatlere mahkum değilsiniz. Bunun için yöneticilerinizin tavrı da önemli. Eğer yöneticileriniz size güveniyor ve istediğiniz esnekliği sağlıyorsa, evden çalışırken veriminizi artırabilirsiniz. İşlerini yerine getiren bir çalışanın günün hangi saatinde bu işleri hallettiği, yeni modelde artık o kadar da önemli değil.
Eğer bir yönetici iseniz, çalışanlarınıza güvenmeyi ve onlara istedikleri esnekliği sağlamanın aslında herkes için iyi olduğunu unutmayın.
Ayrıca yazının devamında bahsedeceğimiz avantajlar da dolaylı yoldan verimliliği artırmaya yardımcı oluyor.
Trafikten Kurtulmak
Belirli bir mekana bağlı olarak çalışmanın en kötü yönlerinden birisi, yolda harcadığınız gereksiz vakittir. İstanbul gibi metropollerde günde 5 saate kadar yollarda vakit geçiren çalışanlar bulunuyor.
Uzaktan çalışma modeli, çalışanları hayatın bu boşa giden vaktinden kurtarıyor. Beylikdüzü’nde 09.00’da başlayacak mesai için, Pendik’te oturup saat 05.00’te uyanılan kabuslar sona eriyor.
Trafik, zaman kaybı olmasının yanı sıra insanların ruh hallerini de bozarak enerjilerini düşürüyordu. Uzaktan çalışma modeli ile birlikte herhangi bir yerden çalışabilen kişi, hem zamanını hem de enerjisini koruyabilir.
Maliyetler Azalır
Uzaktan çalışma, zaman olarak karlı olmasının yanı sıra, nakit olarak da karlı bir çalışma yöntemidir.
Çalışanlar işe gitmek için yollarda vakit harcamak zorundaydı. Bu da yol masrafına yol açıyordu. Özel araçla gidiliyor ise yakıt masrafı, toplu taşıma ile gidiliyorsa yolculuk ücretleri bu masraflara örnek olarak verilebilir.
Ofise giden çalışanlar, dışarıda yemek yemek için de harcamalar yapıyordu. Ofis dışında evden çalışanlar için bu masraflar artık yok.
Uzaktan çalışma sadece çalışanlar açısından değil, şirketlerin de maliyetlerinden tasarruf etmelerini sağlıyor. Büyük ofisler kiralamak için ödenen ücretler, bu ofislerin elektrik ve su masrafları, internet masrafları; çalışanlara yol sağlanıyorsa servis masrafları, şirketler için büyük bir yükümlülüktü.
Uzaktan çalışma, yüksek ofis maliyetleri dahil olmak üzere pek çok maliyeti kesiyor. Tasarruf edilen para çalışanları motive etmek, pazarlama bütçesini artırmak veya daha yetenekli çalışanları çekmek için kullanılabilir. Bu iş modeli sayesinde vakitten ve nakitten tasarruf ederek işleri büyütebilirsiniz.
Performans Baskısı Azalır
Ofiste çalışırken, başımızda bekleyen yöneticilerin ne kadar stres yaratabileceğini hepimiz biliyoruz. Odasının camından işleri halledip halletmediğimizi izleyen yöneticimiz, çalışanların üzerinde baskı yaratarak performansın azalmasına sebep olabiliyordu.
Uzaktan çalışırken, çalışanların sadece yaptığı iş önemli. Başınızda bekleyen bir yöneticiyle veya baskı kuran bir üst yönetici ile aynı ortamda bulunmuyorsunuz.
Bu da çalışanların üzerindeki stresi azaltarak, daha verimli çalışmalarını sağlıyor. İlla saat 9’da ofise gelmesi beklenmeyen çalışanlar, daha rahat bir kafa ile işlerine odaklanabilir. Ofise gitmesi gereken çalışan, saat 8.45’te uyandığında zaten geç kalacağını düşünerek işten kaytarmaya çalışabilir fakat uzaktan çalışan birisinin kendisine gelmesi için önünde daha uzun bir süre bulunmaktadır.
Yöneticileri tarafından her hareketleri, her işleri didik didik incelenmeyen çalışanlar, şirketlerine karşı daha büyük bağlılık duymaya başlar ve verimlilikleri artar.
Doğaya Faydalıdır
Uzaktan çalışırken ihtiyacınız olan en temel iki şey; bilgisayar ve internet bağlantısıdır. Bundan daha fazlasını da kullanabilirsiniz fakat bunlar minimum ihtiyaçlardır.
Bu kadar az şeye gereksinim duyması, bu çalışma modelini doğa dostu bir hale getiriyor. Ofiste çalışmaya giderken kullandığınız araçların benzini, saldıkları egzoz gazları atmosfere ciddi zararlar veriyor.
Ayrıca ofisi ayakta tutmak için harcanan elektrik, su, genel olarak tüm enerji; uzaktan çalışma sistemi ile tasarruf edilebiliyor.
Ofislerdeki kağıt israfı da herkesin malumu. Pek çok kırtasiye malzemesi ofislerde boşa harcanıyor. Bu da onları elde etmek için kesilen ağaçların israf edilmesinin önünü açıyor.
Uzaktan çalışmak, bütün bu doğaya zararlı ürünlerin kullanımını kaldırması ile, ekolojik ve sürdürülebilir bir çalışma yöntemi olarak karşımıza çıkıyor.
Dijital Dönüşüm Hızlanır
Kağıt ve kalem, artık kişisel verimliliği artırmak için bireysel olarak kullanılan metotlara dönüştü. Belgelerin hazırlanması, yazılması artık tamamen Word, Excel gibi programlar aracılığı ile gerçekleştiriliyor.
Sadece dosyalama değil, artık işlerin hesaplama, yönetim, uygulama, raporlama gibi tüm kısımları dijital dünya üzerinden hallediliyor. Bu dönüşüme de dijital dönüşüm adı veriliyor.
Uzaktan çalışma sistemi, şirketlerin verimliliğini koruması için yapmak zorunda olduğu dijital dönüşüm için itici bir güçtür. Hatta sadece uzaktan çalışabilmek için bile bir dijital dönüşüm gerekiyor.
Uzaktan çalışanların birbiriyle koordinasyonu için kullandıkları takvim uygulamaları, proje yönetimi uygulamaları, video konferans uygulamaları verimliliği artıran dijital dönüşümün parçalarıdır.
Eğer bir satış şirketinde çalışıyorsanız, müşterilerinizle görüşmelerinizi de uzaktan yapmanız gerekebilir. OctaSales, müşterilerinizle uzaktan görüşmeler yapabilmeniz için ihtiyacınız olan planlama, uygulama ve raporlama gibi modülleri hizmetinize sunarak uzaktan kanal yönetimi ile iş yerinizin verimini artırmanızı sağlıyor.
Uzaktan Çalışmanın Dezavantajları
Mesai Saati Kavramının Kaybolması
9-5 çalışmanın bazı insanlar için kısıtlayıcı ve verim öldürücü bir yöntem olduğundan bahsettik fakat belirli bir çalışma ortamında bulunmadan, her yerde çalışabilmenin de bazı sıkıntıları olabiliyor.
Belirli çalışma saatlerinden uzak olmak, özellikle bilinçsiz yöneticiler altında çalışıyorsanız çalışma saatlerini 9-5’ten 7/24’e değiştirebiliyor.
Günün her saati evde olduğunuzu ve işlerinizi bilgisayar üzerinden halledebildiğinizi bilen yöneticiler, günün hangi saati olduğuna bakmadan sizi çalışmaya hazır olarak görebilir.
“Zaten evden çalışıyorlar.” mantalitesi ile günün her saati çalışanlarına iş yaptırmaktan çekinmeyen yöneticiler, iş-özel hayat dengesi için çok tehlikeli. İnsanların ne kadar çalışması gerekse de, kendisine vakit ayırması da gerekiyor.
Eğer patronunuz size günün her saatinde ulaşmaya çalışıyor, sizden sürekli faydalanmak istiyorsa ona mutlaka bunun sizin için ne kadar kötü olduğunu ve çalışma veriminizi düşürdüğünü belirtin.
Evdeki Dikkat Dağıtıcılar, Odaklanma Problemi
Fiziksel bir iş yerinde çalışmak, hiçbir işe yaramıyor olsa bile çalışanların ‘işte’ olduğunu hissettiriyor, buna uygun bir ortam yaratıyordu. Orada bulunan herkes iş yapmak için orada olduğunu biliyor, bunu başka şeyler ile karıştırmıyordu.
Uzaktan çalışma modeli ile birlikte, evlerimiz iş yerimiz haline geldi fakat bunun yarattığı şöyle bir problem var: Evlerimiz sadece iş yerimiz değil, aynı zamanda yaşadığımız yerlerdir.
Ofise giderken sabah tıraş oluyor, bakımımızı gerçekleştiriyor, iş kıyafetlerimizi giyip ofise gidiyorduk. Vücutlarımız değişimin farkında oluyor ve kendisini çalışma vakti olduğuna hazırlıyordu.
Evde çalışırken ise pijamalarımızla yataktan kalkıyor, hiçbir kıyafetimizi değiştirmeden evin herhangi bir odasında, mutfak bile olabilir, çalışmaya başlıyoruz. Bu da beynin çalışma saati geldiğini anlamasını engelliyor. Özel hayatımızı ve iş hayatımızı yaşadığımız mekanların aynı olması, odaklanma problemine yol açıyor.
Sadece iş-özel hayat mekanlarının karışması değil, çocuğunuz varsa çocuğunuzun çıkardığı sesler, içerideki odada yüksek sesle konuşan kardeşiniz gibi durumlar dikkat dağıtıcı olarak çalışmaya odaklanmamızı engelleyebiliyor.
Öz disiplin sahibi olmayanlar için sabah uyanıp aynı mekanda kendisini çalışmaya ikna etmek, oldukça zorlayıcı bir süreç olabiliyor.
Yalnızlık
Uzaktan çalışmanın en büyük eksikliklerinden bir tanesi, ofislerde yakalayabileceğiniz sosyalliği yakalayamamaktır.
Ofiste çalışırken, iş arkadaşlarımızla aralarda kahve içerek sohbet edebiliyor, vakit geçirebiliyorduk. Sosyalleşmek enerjimizi doldurarak, bir sonraki çalışma döngümüzde enerjimizi dolduruyordu. İlişkimizi ilerlettiğimiz meslektaşlarımızla iş dışında da vakit geçirerek, sosyal ihtiyaçları karşılayabiliyorduk.
Uzaktan çalışırken ise tek başımızayız. Tek başımıza çalışıyor, tek başımıza molalar veriyoruz. Bu da bizim hem iş saatleri içerisinde, hem de ardından arkadaş edinmemizi zorlaştırıyor ve bizi yalnızlığa itiyor.
Özellikle pandemiden sonra çalışmaya başlayanlar arasında, iş arkadaşları ile fiziksel olarak hiç tanışmayanlar bile bulunuyor. Sadece video kamera aracılığı ile gördüğümüz kişilerle arkadaşlığımızı ilerletmemiz de zor.
Sosyal yönümüz yeterince doymadığı için bu, çalışma sırasındaki verimliliğimizi de düşüren bir faktördür.
Sürekli Video Konferans Toplantıları
Ekip arkadaşlarımızla aynı ortamda bulunamadığımız için, koordine olabilmek amacıyla farklı uygulamalar kullanmamız gerekiyor. Bunlardan birisi de video konferans uygulamalarıdır.
Zoom, Microsoft Teams, OCTAPULL gibi uygulamalar aracılığı ile sürekli olarak video konferans toplantıları düzenlemek, yöneticileri işlere daha hakim hissettirebiliyor. Bu sebeple gün içerisinde sayısız toplantı düzenlemek istiyorlar.
Fakat bu durum, video konferans tükenmişliği dediğimiz bir olaya yol açıyor. Sürekli olarak kamera ile birileriyle görüştüğümüzde yorgun hissediyoruz ve verimimiz düşüyor.
Siber Güvenlik Problemleri
Ofiste çalışırken, şirkete ait önemli veriler şirketin bilgisayarlarında saklanıyordu. Bu bilgiler ofisin dışına hiçbir şekilde çıkmıyor, şirketin ayarladığı özel güvenlik tedbirleri ile güvenli kalıyordu.
Fakat artık çalışanlar, bilgisayarını alıp herhangi bir yerde işlerini gerçekleştirebilirler ve bu bilgisayarın güvenliğini sağlamak, ofis içerisindeki bilgisayarlara nazaran çok daha zordur.
Bilgisayarlar ya da zararlı yazılımlar aracılığı ile içlerindeki bilgiler çalınabilir. Bu da hem çalışanı hem de şirketi zor duruma sokar.
Bunları önlemek aracılığı ile hem çalışanların hem de şirketlerin bu konuda çok daha dikkatli olması gerekiyor.
Uzaktan Çalışmanın Avantajları ve Dezavantajları – Kısa Özet
Evden çalışma olarak da sıkça telaffuz edilen uzaktan çalışma modelinin avantajlarını ve dezavantajlarını şu şekilde özetleyebiliriz:
Avantajlar
- Üretkenliği ve verimliliği artırır.
- Trafikte kaybedilen vakitten kurtarır.
- Hem çalışanlar hem de şirket için maliyetleri azaltır.
- Çalışanlar için performans baskısı azalır.
- Doğa dostu bir çalışma yöntemidir.
- Şirketin büyümesi için gerekli olan dijital dönüşüm adımlarını hızlandırır.
Dezavantajlar
- Mesai saati kavramı yok olabilir.
- Evdeki dikkat dağıtıcılar yüzünden odaklanma problemi oluşarak verimliliği düşürebilir.
- Çalışanların yalnız ve izole hissetmesine sebep olabilir.
- Video konferans tükenmişliğine yol açabilir.
- Siber güvenlik sağlanmasını zorlaştırabilir.
