SWOT Analizi Nedir? Ne İşe Yarar?

İster şirket sahibi olun, ister öğrenci ya da üst düzey bir yönetici. Hepimizin ulaşmak için çabaladığı büyük hedefleri var.

Çalıştığınız sektörde işinizi büyütmek, kişisel gelişiminizi hızlandırmak, işlerinizde yeni uygulayacağınız stratejileri önceden belirlemek, daha efektif bir organizasyon yönetimi yapmak, yeni adım atacağınız durumlar karşısında ön değerlendirme yapmak istiyor olabilirsiniz. 

Tüm bunlar için ise sağlıklı kararlar vermeniz gerekir.

Bu hedefler doğrultusunda kullanabileceğiniz ve doğru şekilde karar almanızı sağlayacak pek çok teknik bulunmaktadır. SWOT analizi de bu teknikler arasında en yaygın olarak kullanılan stratejilerden bir tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır.

SWOT analizi genel anlamıyla, işletmelerin veya kişilerin ilerlemelerine ve gelişmelerine dair mevcut durum değerlendirmesi yapabilmelerine yardımcı olan bir teknik olarak tanımlanmaktadır.

Bir kuruluşun, durumun, kişinin veya sürecin güçlü ve zayıf yönlerini belirlemeye, dış çevreden kaynaklı fırsat ve tehditleri analiz edebilmesine olanak tanır.

SWOT analizi; işletmenin gerçekleştireceği iç analiz sonucunda güçlü ve zayıf yönlerini, dış analiz sonucunda ise fırsatlarını ve tehditlerini ortaya koyabilmesine imkan sağlar. SWOT analizi sürecini oluşturan bu unsurlar, işletmenin başarıya ulaşmasında öncü bir rol oynar.

SWOT analizinin temelini oluşturan bu kavramlara göz atalım;

SWOT Analizi Oluşturan Kavramlar Nelerdir?

SWOT kavramı anlam bakımından kavramın kendisini oluşturan 4 farklı kavramı kapsar. Bu kavramların baş harfleri SWOT kelimesini oluşturur. Bunlar;

• Strengths (Güçlü yönler),
• Weaknesses (Zayıf Yönler),
• Opportunities (Fırsatlar),
• Threats (Tehditler) şeklindedir.

Kişinin ya da işletmenin güçlü yönlerini keşfettiği, zayıf yönlerini belirlediği, dışardaki fırsatları ve tehditleri analiz ettiği ve bu doğrultuda aksiyonlar aldığı bilimsel bir analiz yöntemidir.

SWOT Analizi Nasıl Yapılır?

Başarılı bir SWOT analizinin temeli, doğru soruları sormaktan oluşur. SWOT analizinin gerçekleştirilmek istediği kapsama göre uygun sorular sorularak doğru cevaplar alınabilir ve bu sayede doğru kararlar verilebilir.

Stratejik sorularla başarılı bir SWOT analizi süreci uygulayarak mevcut durumunuzu bahsettiğimiz 4 kavram altında ayırarak irdeleyebilir, avantajlı ve dezavantajlı olduğunuz durumları detaylıca gözlemleyebilirsiniz.

Bu sorular şunlar olabilir: 

Güçlü yönleriniz için; 

• Neyi iyi yapıyoruz?
• Kaynaklarımız neler?
• Hangi alanda rakiplerimizden daha iyiyiz?
• Avantajlarımız neler?

Zayıf yönleriniz için; 

• Neyi kötü yapıyoruz?
• Kaynak ve bilgi eksiklerimiz neler?
• Rakiplerimiz hangi konularda bizden üstün?
• Dezavantajlarımız neler?
• Neleri geliştirmeliyiz?

Fırsatları tespit etmek için;

• Daha az rekabetin olduğu alanlara girebilir miyiz?
• Alanımızda daha iyi olmamızı sağlayan teknolojik gelişmeler yaşanıyor mu?
• Rakiplerimizden daha avantajlı bir konumda olmak için ihtiyacımız olan şeye sahip olabilir miyiz?

Tehditleri belirlemek için;

• İşimizin gerektirdiği beceriler ve teknolojiler zaman içinde ayak uyduramayacağımız değişime açık mı?
• Değişen ekonomik koşullar finansal sıkıntılar yaşamamıza sebep olabilir mi?
• Önümüzdeki engeller neler?
• Rakiplerimizin bizden daha iyi olma ihtimali olan durumlar neler?

Güçlü Yönleriniz Nelerdir?

Güçlü yönleriniz halihazırda iyi ve doğru yaptığınız işlerdir. 

Güçlü yönler içsel faktörler olduğu için; ilerde verilecek kararları, yönelecek hedefleri belirlemede yardımcı olur.

 Rekabet avantajlarınız, kaynaklarınız, üstünlükleriniz gibi ilerde daha da geliştirerek rakiplere karşı avantaj elde edeceğiniz unsurlardır.

 Zayıf Yönleriniz Nelerdir?

Zayıf yönleriniz başkalarının sizden daha iyi yaptığı, gelişmeye açık yönlerinizdir.

Eksik kaynağa sahip olduğunuz ve rakiplerinizin sizden avantajlı olduğu durumların zayıf yönleriniz olduğunu söyleyebiliriz. 

Zayıf yönleriniz de içsel faktörler olduğu için; onlar üzerinde çalışarak geliştirme, negatif durumları değiştirme şansınız her zaman vardır.

Fırsatlarınız Nelerdir?

Fırsatlar; dış faktörlerin etkisiyle meydana gelen trendler, yeni keşfettiğiniz kaynaklar, teknolojik gelişmeler, maliyet avantajları ve değişimlerdir ve tüm bunlar kontrolünüz dışındadır.

Fırsatlar o an içinde bulunduğumuz zamanda karşımıza çıkan avantajlardır ve bunları iyi kavrayıp hızlıca harekete geçerek faydalanmak gerekir.

Tehditleriniz Nelerdir?

Fırsatlar gibi tehditler de dış faktörlerin etkisiyle meydana gelen negatif yönde değişen pazar şartları, ekonomik koşullar, engeller, rakipler karşısında dezavantajlı durumlardır. 

Fırsatlar gibi tehditler de kontrolümüz dışındadır.

SWOT Analizi Örneği

Şirketler için bir SWOT analizi örneği ele alalım:

Güçlü yönler: 

• Rakiplerde olmayan ekipman ve tesise sahip olma,
• Pazarda ilk harekete geçen firma olduğu için lider konumunda olma ve bu sayede reklama rakiplerden daha az bütçe ayırma.

Zayıf yönler: 

• Pazarlama departmanı yöneticisinin bilgi ve becerisinin yeni proje için yeterli olmaması, teknolojik gelişmeleri takip edemiyor olması,
• Ar-Ge departmanına yeterli bütçe ayrılamadığından patent ve lisans alınamaması.

Fırsatlar:

• Yakın tarihte gerçekleşecek yurtdışı fuar etkinliğine katılarak satışları artırabilme imkanı,
• Rakiplere göre daha düşük maliyetle hammadde tedarik edebilme.

Tehditler: 

• Şirketin ödeyeceği vergi oranını artıracak bir yasal düzenlemenin yürürlüğe girmesi,
• Tüketicilerin fiyat artışları karşısında rakip firmaların ürünlerine yönelmesi.

Kişisel SWOT Analizi Nedir?

SWOT analizi yalnızca işletmeler, durumlar veya süreçler için değil, kişiler için de uygulanabilmektedir.

Örneğin bir öğrenci kendisi için bir SWOT analizi yaparak eğitim hayatında daha doğru bir strateji izleyebilir.

Yabancı dilde eğitim veren bir üniversitede öğrenci olan Mehmet için birlikte SWOT analizi yapalım.

Güçlü yönler: Öğrencimiz Mehmet üniversiteye başlamadan yabancı dilde eğitim veren bir liseden mezun olduğu için derslerini dinlemekte ve not tutmakta zorlanmıyor.

Zayıf yönler: Mehmet derslere geç kalıyor ve  özellikle sınav haftalarında baskı altında yoğun stres yaşıyor. Bu nedenle derslerine odaklanıp çalışamıyor.

 Fırsatlar: Güz dönemi sona erdiği için ara tatil başlıyor ve Mehmet’in bahar dönemine ön hazırlık yapmak için bolca vakti var.

Tehditler: Mehmet’in neredeyse tüm derslerine çalışmak için kullandığı eski bir bilgisayarı var ancak her an bozulma ihtimali bulunuyor.

Mehmet’in SWOT analizini yaptıktan sonra; 

• Yabancı dildeki eğitimde zorlanmadığını, 
• Derslerden önceki gün erken uyursa ve sınav haftasını beklemeden program yaparak düzenli çalışırsa zayıf olduğu yönlerini telafi edebileceğini, 
• Ara tatilini güzel değerlendirirse ve bilgisayarını tamir ettirirse derslerde başarılı olma ihtimalinin çok artacağını görüyoruz.